De Eenzame Uitvaart van Meneer A.V. in Brugge

Vrijdag 28 juni 2024
De Blauwe Toren, Brugge
Dichter van dienst: Delphine Lecompte
Auteur verslag: Tania Verhelst

Meneer A.V. werd geboren op 12 juli 1930 in Sint-Joris, Beernem en overleed op 23 juni 2024 in Brugge in woonzorgcentrum Sint-Pietersmolenwijk. Zijn uitvaart vond plaats op 28 juni 2024 om 14u00 op de parkbegraafplaats van de Blauwe Toren in Brugge.

Jezus was een rus die in palestina leefde. Het staat in wit krijt op het asfalt van de ophaalbrug waar ik voor wacht op weg naar het woonzorgcentrum waar meneer A.V verbleef. Het water blijft er onbeschreven onder. Achter mij wisselen moeders de leeftijden van hun kinderen uit als losgeweekte postzegels. Het is één van de eerste warme dagen van het jaar en dat laat zich zien aan blote armen en benen die her en der in talloze kleuren en vormen uit mouwen en pijpen verschijnen.

Hij was een vriendelijke man, klinkt het eensgezind in het WZC. Ondanks zijn verwardheid kon hij grappig uit de hoek komen. ‘Fernanda weet vast meer over hem. Zij kent iedereen.’ Fernanda blijkt een goed geklede oudere dame te zijn die buiten in de zon ligt te dutten. Over meneer A.V. zegt ze: ‘Hij had een vriendin die mee verhuisd was naar hier, Monique heette ze, een moeilijk mens. Maar zij zorgde goed voor A. en hij voor haar’. Verder weet ze niet zoveel over meneer A.V. ‘We kwamen elkaar dagelijks tegen in de gang in tegenovergestelde richting, zeiden elkaar gedag en dat was het. Misschien moet je Georges eens spreken. Hij zat altijd tegenover hem aan tafel. En bovendien,’ ze tikt met haar wijsvinger tegen haar slapen, ‘is Georges nog goed bij de pinken’.

Wanneer ik meneer Georges naar meneer A.V. vraag, legt hij zijn hand op zijn borst en zegt: ‘ik denk dat hij veel pijn had’. Wanneer hij ziet dat ik nota’s neem, is hij zo attent om te wachten met spreken tot ik zijn zinnen heb uitgeschreven. Dan zegt hij weloverwogen: ‘A. wou veel vertellen, maar ik verstond hem niet. Niemand verstond hem. Daarom gaf ik hem een hand. Of een servet. Daar fleurde hij van op.’

Voor een reconstructie van zijn leven moeten we terugvallen op zijn dossier. Een begeleidster leest me voor: ‘Van zijn moeder mocht hij niet trouwen’. Die zin overvalt me. Hier zit een wereld in. Zou hij het zelf zo geformuleerd hebben? Is dit de reden waarom hij nooit is gehuwd? Verder: hij liep school tot het derde middelbaar, ging daarna werken als metaalarbeider om zijn moeder te onderhouden. Hij had een stamcafé, raakte bevriend met het koppel en leefde dertig jaar met hen boven het café. Later kreeg hij een relatie met de uitbaatster van een frituur, Monique. Ze arriveerden samen in het WZC in 2018. Toen Monique enkele jaren later stierf, werd meneer A.V. levensmoe.

Het blijft een verhaal met gaten. Met afwezigen ook. Waar is zijn vader? Wie was zijn vader? Wat heeft zijn moeder over hem verteld? Of is er vooral veel niet verteld? Uit zijn verhaal spreekt alvast een grote loyauteit voor zijn moeder, een loyauteit die in latere relaties resoneerde?

Ook zijn kamer geeft niet veel prijs. Op het dressoir staat een zwarte gieter naast een witte tot stilstand gekomen klok. Hij leefde sober, verklaart de begeleidster, hechtte zich vooral aan kranten, las ze nauwelijks maar wou ze hebben, wou er in bladeren. Een krant, een hand, een servet… .

De bewindvoerster heeft het over zijn groene vingers. De teamcoördinator over zijn blauwe ogen. Blijven vooral kleuren over?

Ik kan er zelf niet bij zijn op de uitvaart maar hoor nadien dat een begeleidster met bewoonster is komen opdagen. Deze laatste is erg gegrepen door de woorden van Delphine. Ook Delphine is geëmotioneerd. Ik stel mij haar zachte stem voor boven de strooiweide:

Beste A.V.,

Je initialen klinken als een gebed

Maar ik wil graag aannemen dat je niet gelovig was

Je had weliswaar devotie

Wie heeft die niet?

De devotie ging grotendeels naar je moeder

Maar ook naar de dieren: spreeuwen, meeuwen, onooglijke krekels,

Hazen, ezeltjes, de norse teckel van een misantropische kaarsenmaker

Die in je straat woonde misschien

Jij was het niet

Niet misantropisch

Een tikkeltje stug, maar ook gul, taai en bijzonder loyaal

Koppig, sterk, onafhankelijk

Geen meeloper

Hoe langer dit gedicht wordt hoe meer mijn bewondering voor jou toeneemt.


Waar speelde je mee als kind?

Was je eenzelvig?

Een roekeloze schelm met een katapult?

Een zwemmer?

Rebels, behoedzaam of ingetogen?


Had je een tuin en schenen de gonzende struiken

En krioelende hagen je bedwelmend en zalig toe?

De passie voor planten ben je godzijdank nooit kwijtgespeeld

Kijk nu is hij daar toch: god!

Sorry, beste A.V.

Hoor, ik zeg al sorry tegen je

Alsof we vrienden waren

Niet eens zo’n gekke gedachte

Nu is het natuurlijk te laat, maar ik had graag van jou gehoord

Hoe je moeder in elkaar zat

Of ze nukkig was? Beschermend? Tiranniek? Zorgzaam?

Van alles een beetje?

En ik had graag geweten of het je moeite kostte om alles voor haar op te offeren:

Een diploma, een gezin, een hobby, dromen, uitspattingen en verre reizen.


Je werd metaalarbeider

Knetterend, spetterend, verpletterend, ketters, hels, slopend werk

Wie troostte jou na een uitputtende werkdag?

Was er soelaas? Vermaak? Alcohol? Poëzie?


Je woonde drie decennia in een herberg

Een koppel ontfermde zich over jou

Was het een donkere periode?

Of had je een lichte kamer met plantjes op de vensterbank

Die opfleurden wanneer je tegen ze sprak?

Schor, hees, verlegen.


Op het eind van je leven raakte je verknocht aan Monique

Een felle onsentimentele frituuruitbaatster

Soms prikte ze plagerig in de muis van je hand

Met een groene frietvork

Je werd graag geplaagd door Monique

Zo sliep je in: met de herinnering van die vinnige prikkelende frietvorktandjes

En de baldadige doch steeds tedere grijns van Monique

Die jou compleet aanvaardde

Zoals ook ik jou aanvaard

Maar ik kan het moeilijk verkroppen dat er zo weinig mensen

Je vroegen: ‘Hoe gaat het vandaag, A.V.? Wat bezwaart je?

Heb je zin om mee te gaan naar de cinema? Naar de zoo? Naar de zee?

Schelpen rapen?’


Vaar wel, A.V.

Reacties

Sien

Onbeschrijfelijk mooi geschreven. Wie wil er niet zo'n 'eerbetoon' krijgen? Gratis, dan nog wel!

jeanne

Waar blijf je de woorden, uitdrukkingen halen Delphine om het beeld van een mens scherp te stellen. Het kan niet anders dat hij er deugd van zou (zal) hebben.
Ne dikke dank u wel!!!

Lieve

A.V. of Ave betekent 'gegroet'. Delphine doet dat op haar manier.
Van een eerbetoon gesproken!

Patrick Nijs

Delphine heeft me positief verrast: de post mortem empathie komt geloofwaardig over, is eenvoudig en eerlijk verwoord, maar spreekt elke neutrale lezer aan. Ze bewijst niet altijd misantropische kaarsenmakers en walvisverkrachters nodig te hebben om op te vallen.

Emiel Nuyens

Je hebt zeer goed geluisterd naar de mensen uit zijn omgeving. Luisteren en kijken en je hebt altijd mooie poëzie.

Tonia Van Gestel

Oh, Delphine, hoe mooi en ingrijpend is dit geschreven!
Dankjewel!!
Groetjes,
Toke

Andere uitvaarten van deze dichter

  • De Eenzame Uitvaart van Mevrouw D.V. in Brugge
    Mevrouw D.V. werd geboren op 21 juli 1938 in Brugge en overleed op 7 augustus 2024 in Brugge in woonzorgcentrum Ter Potterie. Haar uitvaart vond plaats op 14 augustus 2024 om 14u30 op de parkbegraafplaats van de Blauwe Toren in Brugge. Dichter van dienst was Delphine Lecompte.
Contact

VONK & Zonen

Krugerstraat 232 - 2660 Hoboken

email hidden; JavaScript is required

Op de hoogte blijven van nieuwe verslagen en gedichten?

Schrijf je in voor de nieuwsbrief
Ondersteund door:
made by